راهنمای شناخت پارچه؛ ویسکوز چیست؟
در دنیای مد و صنعت نساجی، پارچه ریون به سه مدل مودال، لیوسل و ویسکوز تقسیمبندی میشود که هرکدام ویژگی و خاصیتهای متفاوتی دارند. پارچه ویسکوز به انگلیسیViscose Fabric نرم، سبک و پای ثابت خانهها است. از اواخر دههی 1800 استفاده از این در دنیا رواج پیدا کرد. ویسکوز برخلاف باور عمومی از چوپ درختهای گوناگون تولید میشود، اما برخلاف ابریشم خالص نیست، زیرا مانند تولید کاغذ در فرآیند تولید آن از مواد شیمیایی استفاده میشود. بهدلیل اینکه فرآیند تولید ویسکوز ارزان است، از این پارچه برای مصارف گوناگون از تولید لباس مانند بلوز، پیراه ،کت تا دیگر وسایل خانه مانند روتختی، ملحفه، پارچه مبل و... استفاده میشود.
پارچه ویسکوز چیست؟
پارچه ویسکوز که با نام ریون نیز شناخته میشود، پارچهای نیمهمصنوعی با ترکیبی از سلولز چوبی و مواد مصنوعی است. برای تولید آن معمولاً از درختانی مانند کاج، صنوبر، راش، بامبو و... استفاده میشود. در فرآیند تولید آن از مایعی که نوعی ابریشم مصنوعی است و حالتی چسبناک و مانند عسل دارد، استفاده میشود. در واقع این مایع چسبناک که اصطلاحاً ویسکوز نامیده میشود، ابریشم مصنوعی از سلولز چوبی است که دیواره اصلی آن از سلولهای گیاهی تشکیل شده است. این ماده آلی قبل از تبدیل شدن به پارچه، فرآیند طولانی را طی میکند تا فیبر را به الیاف طبیعی مانند پنبه و ابریشم تبدیل کند، بههمین علت، تشخیص اینکه ویسکوز یک پارچه مصنوعی یا طبیعی است، کمی دشوار خواهد بود!
تاریخچهی پارچه ویسکوز
در سال 1664، رابرت هوک (Robert Hooke)، تئوری تولید پارچه از الیاف مصنوعی را مطرح کرد، اما تا سال 1855 بسیاری از افراد نتوانستند این نظریه را اثبات کنند. در سال 1885 جورج اودمرز (George Audemars) توانست پارچه با الیاف ابریشم مصنوعی را تولید کند اما هزینه ماده اولیه آن بسیار گران تمام میشد. در سال 1889 با اینکه هیلر.دی برنیگود (Hilaire de Berniguad)، توانست هزینه تولید مواد اولیه آن را کاهش دهد اما متأسفانه بهدلیل ترکیب نادرست از مواد شیمیایی پارچه در برابر گرما حساس بود و سریع آتش میگرفت. سرانجام در سال 1891 چارلز فردریک کراس (Charles Frederick Cross) همراه با ادوارد جان بیوان (Edward John Bevan) و کلیتون (Clayton)، توانستند فرآیند تولید آن را کشف و دو سال بعد مجوز استفاده و صادرات آن را دریافت کنند. در سال 1905 شرکت Courtaulds.Ltd در آمریکا، توانست برای اولین بار، مواد اولیه تولید پارچه ویسکوز را با نام ابریشم مصنوعی را به دیگر کشورهای جهان صادر کند.
نقاط مثبت و منفی آن
پارچه ویسکوز بهدلیل اینکه رطوبت را جذب میکند و در برابر لکههای عرق مقاوم و همچنین تنفسپذیر است، یک انتخاب مناسب برای ملاقات و مهمانیهای مهم خواهد بود. پارچه ویسکوز لوکس به نظر میرسد و قیمتی مناسب دارد. لطافت و براق بودن ابریشمی آن باعث شده تا این پارچه تبدیل یکی از محبوبترین پارچههای جهان شود. با اینحال این پارچه دارای معایب و مزایایی است که عبارتند از:
معایب | مزایا |
دفرمه شدن در شستوشو با ماشین لباسشویی | تنفس بالا، خنک بودن و ضد حساسیت |
آب رفتن پارچه با هربار شستوشو | خاصیت جذب بالا رطوبت و تعریق |
کاهش کیفیت پارچه در برابر آفتاب | عدم تغییر رنگ در برابر شستوشوی زیاد |
مقاوم بودن پارچه در برابر لکه | مقاومت بالا در برابر کشش |
حساس بودن پارچه نسبت به کپک | ضد حساسیت |
موارد استفاده از این پارچه
همانطور که گفتیم، پارچه ویسکوز بهدلیل نرمی، انعطافپذیری و براق بودن محبوبیت زیادی دارد که این علتی باعث شده تا در بسیاری از موارد بهویژه در صنعت پوشاک از این پارچه استفاده شود. برخی از کاربردهای پارچه ویسکوز عبارتند از:
- بلوز - کت و شلوار - لباس ساری (لباس محلی مردم هند) - کراوات - دستمال گردن - تیشرت و زیرپیراهن - روسری - ملحفه - حوله - پارچههای نظافت - پرده - و... در حالیکه هر یک از محصولات تولید شده با این پارچه، میتواند کیفیت و ویژگی متفاوتی داشته باشد اما شستن این پارچه تنها یک قانون دارد: «فقط با دست شسته شود!» با اینحال بهتر است قبل از شستوشوی لباس و دیگر محصولاتی که با آن تولید شده، راهنمای آن را مطالعه کنید.
سخن پایانی
زمانی که میخواهید خونسرد، راحت و در آرامش باشید و از یک وضعیت گرم و چسبناک جلوگیری کنید، فقط سراغ لباس با این پارچه بروید. این مدل لباسها علاوه بر اینکه راحتی و خنک بودن را تضمین میکنند، بلکه با بافتی که شبیه به ابریشم دارند، باعث شیک و منحصربهفرد بودن نیز میشوند.