پارچه گلدار

آشنایی با انوع پارچه گلدار

مدت‌ها پیش گل‌ها معنای عمیق و نمادینی بودند، که مردم آرزو داشتند به لباس‌هایشان وارد شود. علاوه بر داشتن نماد جهانی زنانه، "زبان گل" در فرهنگ‌ها و دوره‌های مختلف رواج پیدا کرد و مجوز طراحی پارچه گلدار در نساجی را گرفت. منشا پارچه گلدار را می‌توان در آسیا یافت. جایی که گل یک بخش جدایی ناپذیر از فرهنگ آن‌ها به شمار می‌رفت. در این مقاله بیشتر با تاریخچه پارچه گلدار در کشور‌های مختلف و ایران آشنا خواهیم شد.

انواع پارچه گلدار در گذر زمان

با اختراع روش چاپ از طریق کنده ‌کاری چوب بود که چاپ نقوش بر روی لباس به مدی پرطرفدار در دنیای شرق بدل شد. این‌که داستان طرح گل‌ها و پارچه‌ی گلدار از چین شروع شده، موضوعی است که اکثریت تاریخ ‌نگاران بر روی آن اتفاق‌ نظر دارند. گل پیونی یکی از اولین گل‌هایی بود که طرح آن روی پارچه‌ها چاپ شد. در همان زمان بود که بازرگانان شرقی شروع به تجارت پارچه و آوردن پارچه‌هایی با نقوش پرنده و گل‌هایی که برای مردمان اروپا ناشناخته بود، کردند.

این طرح‌ها که برای اروپاییان جدید و ناشناخته بود، توجه را جلب و کنجکاوی را تحریک می‌کرد و به قیمت‌های بسیار بالایی بین ثروتمندان خرید و فروش می‌شد. طرح این گل‌های زیبا و رنگارنگ با گلبرگ‌های متعدد یا به تنهایی یا همراه با نقوش پرندگان بر روی پارچه‌ها چاپ می‌شد. بدین ترتیب بود که پای پارچه‌هایی با نقوش گل و پرنده از طریق جاده ابریشم به دنیای غرب باز شد. و در غرب نیز طرفداران زیادی پیدا کرد و در تنوع بسیاری تولید و استفاده شد.

تاریخچه پارچه گلدار در کشور‌های مختلف

پارچه گلدار در چین

در چین، گل‌ها در رنگ‌های روشن و خیره‌کننده با پارچه‌های ابریشمی بافته می‌شدند یا جزییات آن سوزن‌دوزی می‌شد. گل پونه، که یک گل منحصربه‌فرد در چین است، یکی از اولین چاپ‌های محبوب در ابریشم بود. این گل‌ها دارای گلبرگ‌های بزرگ و اشکال زیبا هستند. آن‌ها توسط خودشان یا گاهی اوقات با استفاده از نقش پرندگان به شکل پرطراوت طراحی شده‌اند. زمانی‌که نقاشی‌های گل از چین و ژاپن صحنه مد مدرن را پر کردند؛ در این زمان، تولید کنندگان در غرب شروع به کپی کردن این پارچه‌های گلدار کردند و نسخه‌های ارزان‌تر به سرعت در دسترس عموم قرار گرفتند.

گل لوتوس مشهور یکی دیگر از نقش‌های معمول بود. یک نماد مهم در بودیسم، این گل نشان‌دهنده خلوص است، زیرا از گل به شکوفه می‌رسد. در ضمن، پارچه‌های کلاسیک عثمانی بخشی از زیبایی شناسی چینی بوده است. انواع این پارچه‌ها با الگوی تکرار شونده گل و اغلب بافت مخمل سنگین قابل تشخیص است. نقش‌های آن شامل گل میخک، میوه‌ها و البته گل پونه است.

پارچه گلدار در ژاپن

در ژاپن، گل داودی به‌شدت در نقاشی‌های نساجی، به ویژه در پارچه‌های کیمونو برجسته شد. به‌طور طبیعی، گلبرگ‌های بلند، همانند اشعه‌های خورشید می‌تابید، و به همین ترتیب گل به همگرایی خورشید و نماد خانواده سلطنتی تبدیل شد.

نقوش گلدار با استفاده از تکنیک‌های طراحی سطحی مختلف، از جمله رنگرزی و چاپ خمیر برنج، پارچه‌های مقاوم در برابر سایش و رنگرزی یک تکه، ارائه می‌شد.

پارچه گلدار در هند

هند همچنین دارای تاریخچه‌ای غنی از پارچه‌ها با طرح‌های گل و گیاه با شکوه و خیره‌کننده است. با توجه به این موضوع، تعجب آور نیست که معامله‌گران اروپایی مشتاق بودند این پارچه‌های نفیس و زیبا را با خود به ارمغان ببرند. پارچه‌ای که احتمالا بیشترین مسئولیت در برقراری رابطه بین شرق و غرب ایفا می‌کرد، چیتز بود. چیتز-کوتن، توسط بلوک‌های رنگارنگ از گل‌ها بر روی یک ماده پایه براق، در قرن هفدهم به اروپا معرفی شد و جای خود را در دل مد باز کرد. امروزه، چیتز اغلب برای اضافه کردن رنگ و طرح‌های شگفت انگیز به پیراهن‌های سبک غرب استفاده می‌شود.

با این حال، قبل از تخصیص آن به فرهنگ غربی، چیتز یک منسوجات دست‌ساز زیبا بود که عمدتا در دکور خانه‌های هند استفاده می‌شد. در فرایند تولید اصلی، کل پارچه پنبه ساده با موم پوشش داده می‌شد، به استثنای گل نقره‌ای. سپس پارچه را در حمام‌های مختلف رنگ طبیعی، از جمله روناس و نیلی غوطه‌ور می‌کردند. پس از شستشو و خشک شدن، مناطق مورد نیازی که رنگ زرد یا سبز را نگرفته باشند با زعفران و به‌صورت دستی نقاشی می‌شد.

 

پارچه گلدار در ایران

صنعت نساجی و پارچه بافی یکی از قدیمی‌ترین و مهم‌ترین صنایع ایران است که نقش بزرگی در تاریخ، فرهنگ، هنر و اقتصاد این کشور داشته است. ایرانیان از دیرباز با فنون و تکنیک‌های مختلف پارچه بافی آشنا بوده و پارچه‌هایی با کیفیت بالا، طرح‌های زیبا و رنگ‌های متنوع تولید می‌کردند. پارچه‌های ایرانی در بازارهای داخلی و خارجی مورد تقاضا و تحسین بوده و به‌عنوان یکی از محصولات صادراتی اصلی ایران شناخته می‌شود. پارچه گلدار نیز یکی از آن‌ها بوده است خصوصا در اقوام ترکمن ایران که امروزه نیز یکی از اصلی‌ترین طرح‌ها برای پارچه‌ها و لباس‌های آن‌ها به شمار می‌آید. در ادامه با پارچه گلدار ترکمن بیشتر آشنا خواهیم شد.

پارچه گلدار ترکمن

پارچه گلدار ترکمن در لباس و پوشش مردمان ترکمن تنها پوششی ساده به شمار نمی‌رود، بلکه گویای هزار نکته از تاریخ و فرهنگ دیرین مردمان این منطقه است. زنان ترک آذربایجان و ترکمن یکی از شناخته‌شده‌ترین این اقوام هستند که پوشاک متفاوتی با دیگر نقاط ایران داشته و نوع پوشش آن‌ها مظهر و نمادی از جامعه و فرهنگ و نماینده‌ای از اسطوره‌ها و تاریخ پیشینیانشان است.

لباس ترک‌ها با انتخاب رنگ و نقوش روی پارچه و تزیین آن با منجوق‌های رنگارنگ، حاشیه‌دوزی، گلابتون، چین‌های زیبا، دوختن سکه و غیره معرف زبان، شخصیت و منزلت اجتماعی مردمان این منطقه است؛ و همچنین نشان‌دهنده ویژگی‌های هنری، تاریخی، قومی و خلاقیت‌هایی است که در درونشان منعکس شده؛ حتی نوع و طرح پارچه ترکمن معرف وضعیت تاهل و سن زنان این استان است.

زنان این خطه بیشتر به تهیه لباس‌هایی از جنس ابریشم، ترمه یا مخمل علاقه‌مند بوده و مردانشان اغلب از پارچه‌های پشمی لباس بر تن می‌کنند. لباس دختران جوان از رنگ‌های زنده و شاد بوده و زیورآلاتی به آن دوخته شده است؛ ولی زنان سالمند در نوع پوشش خود از لباس‌هایی با رنگ‌های ملایم و تزئینات بسیار کمی بهره می‌بردند.

لباس‌های زنان ترک آذربایجان با کلاه‌هایی که «برک» نام دارد کامل می‌شد. برک‌ها گاهی به شکل ساده بوده و گاهی هم با سکه‌ها یا پولک‌هایی خاص تزئین می‌شد. در خانواده‌های اشرافی و ثروتمند، بیشتر لباس‌ها از جمله برک و جلیقه، بیشتر با سکه تزئین می‌شود، اما اکثریت بانوان این منطقه بیشتر خواهان استفاده از برک‌هایی با پولک‌های رنگارنگ هستند.

لباس زنانه با استفاده از پارچه های گلدار ترکمن

جنس پارچه این لباس‌ها معمولاً از پنبه، کتان و ابریشم بوده و کاملاً طبیعی هستند؛ چون برای تهیه پارچه گلدار ترکمنی از ابریشم طبیعی استفاده می‌کنند و حتی آن را با دانه‌ها و پوست انار رنگ می‌زنند و پارچه گلدار ترکمنی به وجود می‌آید. اغلب زنان ترکمن با گذشت زمان هنوز هم علاقه فراوانی دارند که لباس سنتی ترکمنی بپوشند. به طور کلی زنان ترکمن دارای چهار نوع دسته لباس هستند:

لباس خانه: که برای منزل استفاده می‌کنند و لباس خانگی به آن‌ها گفته می‌شود.

لباس کار: که برای کار آن‌ها را می‌پوشند؛ کارهایی از قبیل کشاورزی و نان پختن و ...

لباس شهر: که در بیرون از منزل می‌پوشند.

لباس مجلسی و تشریفاتی: که در مراسم، مهمانی‌ها و مجلس‌ها استفاده می‌کنند.

لباس زنان ترکمن در گذشته ساده و بدون تزئینات بوده است و لباس محلی زنانه از کلاه، پیراهن زنانه، کمربند، شلوار زنانه، قبا، جوراب و کفش زنانه تشکیل شده است. زنان ترکمن بسته به سن خود لباس‌های متفاوتی می‌پوشند؛ دختران نیز از کودکی لباس سنتی می‌پوشند چراکه این لباس‌ها نمایانگر ارزش خانوادگی و مادری آن‌ها است؛ این لباس‌ها با گل‌های بهاری که نماد زیبایی، سلامتی و باروری هستند گلدوزی شده‌اند.

 

پارچه گلدار در عصر مدرن

در پی انقلاب صنعتی، تولیدات نساجی (به ویژه پارچه های گلدار)، به‌طور معنی داری افزایش یافته است. پارچه‌هایی که فقط یکبار توسط صنایع دستی می‌توانست تولید شود، اکنون می‌تواند به‌سرعت و به‌راحتی تکرار شود.

پیشرفت تکنولوژی اجازه می‌دهد که نقوش پیچیده مانند گل‌ها به راحتی برای مصرف‌کنندگان قابل دسترسی باشند و محبوبیت گل‌ها در سراسر جهان گسترش یابد. مد لباس‌های گلدار در قرن بیستم تا امروز، الهام بخش بوده است.

موضوع گل کلاسیک نه تنها به لباس، بلکه روسری و کفش نیز اضافه شد. این نقوش در روش‌های بی‌شماری تولید و ادامه پیدا کرد و بسیاری از این تکرارها به یک نماد تبدیل شد. یکی از پارچه‌هایی که به‌طور مستقیم از اتصال بین شرق و غرب رشد کرده است، طرح کلاسیک Liberty از برند محبوب Liberty London است.

تجسم اولیه این شرکت در میان بسیاری از کسانی که از تجارت وارداتی در شرق سود می‌بردند این بود که از طرح‌های شرقی کپی برداری می‌کند. اما دردهه 1920، Liberty شروع به طراحی پارچه‌های زیبایی شناختی کرد که در عصر جدید بسیار محبوب است و در صنعت مد انقلابی ایجاد کرد.

دو نمونه پر طرفدار پارچه گلدار مجلسی

پارچه ژاکارد گلدار

پارچه‌های ژاکارد گلدار علاوه بر مانتو و کت، برای دوخت پیراهن‌های مجلسی نیز بسیار مناسب هستند. پارچه‌های ژاکارد به دلیل آهاردار بودن برای دوخت لباس‌های مجلسی استفاده می‌شوند.

پارچه کرپ حریر گلدار

اگر قصد دوخت لباسی نیمه‌رسمی برای مهمانی و مجالس خود دارید پارچه کرپ حریر گلدار برای این منظور قابل استفاده است. گستردگی و تنوع طرح‌های گلدار در پارچه‌های کرپ حریر بسیار زیاد است. شما برای انتخاب مطمئنا گزینه‌های خوب و زیادی خواهید داشت. در ادامه چند نمونه عکس پارچه گلدار را مشاهده خواهید کرد.

 

مدل لباس مجلسی با پارچه گلدار

با استفاده از پارچه حریر گلدار می‌توان لباس‌های مجلسی جذابی را با مدل‌های متنوع طراحی کرد. در ادامه چند نمونه مدل لباس پارچه گلدار مجلسی محبوب بین خانم‌های خوش سلیقه را به شما معرفی می‌کنیم.

پیراهن بلند مجلسی

یکی از کاربردهای اصلی پارچه حریر گلدار مجلسی، دوخت پیراهن‌های بلند مجلسی است. پیراهن‌های ماکسی گلدار یکی از پرطرفدارترین آیتم‌ها برای حضور در مجالسی هستند که در تابستان برگزار می‌شوند. نقش گل‌های مختلف روی این لباس‌ها باعث می‌شود که استایل شما زیبا و چشم‌نواز باشد.

برای تکمیل استایل مجلسی خود از کفش‌های پاشنه بلند و کیف‌های کلاچ ساده استفاده کنید. این کار باعث می‌شود که لباس گلدار شما به‌عنوان آیتم اصلی استایلتان به چشم بیاید.

پیراهن مجلسی کوتاه

یکی دیگر از لباس‌های مجلسی متداول که با پارچه حریر گلدار دوخته می‌شود، پیراهن مجلسی کوتاه است. پیراهن‌های کوتاهی که با پارچه حریر گلدار دوخته می‌شوند، اغلب چین‌دار و فانتزی هستند. شما می‌توانید در قسمت کمر این لباس‌ها از تزئیناتی مثل کمربند استفاده کنید. این کار باعث می‌شود که لباس مجلسی شما جلوه بیشتری داشته باشد.

انواع دامن

دامن یکی از آیتم‌های جدانشدنی از کمد لباس خانم‌های شیک پوش است. برای داشتن یک استایل مجلسی تابستانه، می‌توانید مدل‌های مختلف دامن گلدار را با انواع تاپ و شومیز ساده ست کنید. پارچه حریر گلدار مجلسی یکی از بهترین گزینه‌ها برای دوخت دامن به شمار می‌رود و بسیار کاربردی است.

مدل برای پارچه گلدار

در ادامه چند نمونه لباس با پارچه گلدار برای شما آورده‌ایم تا بتوانید از آن‌ها ایده بگیرید.

 

پارچه‌های گلدار از آن دسته پارچه‌هایی هستند که همیشه طرفداران خود را دارند و هیچ‌گاه قدیمی نمی‌شوند. با ترند شدن مجدد پارچه گلدار، توجه بیشتری به این طرح در انواع لباس‌ها شده است. به همین دلیل انواع پارچه‌ها مانند سیلک، حریر، ژاکارد و غیره مجموعه‌های متنوعی از این طرح را برای ارائه دارند. شما چطور؟ از طرفداران پارچه گلدار هستید؟